Tarihte yolculuk : 1979

1979 senesindeki önemli olaylar ve gelişmeler

1 Ocak 1979 Çin Halk Cumhuriyeti ile Amerika Birleşik Devletleri arasında diplomatik ilişkiler başladı.

5 Ocak 1979 DİSK'in çağrısıyla Türkiye çapında 5 dakika iş bırakma eylemi (Faşizmi Lanetleme Eylemi) yapıldı.

7 Ocak 1979 Vietnam ordusu Kamboçya'nın başkenti Phnom Penh'i ele geçirdi ve Khmer Rouge rejimine son verdi.

9 Ocak 1979 Ege Kıta Sahanlığı görüşmeleri Viyana'da büyük bir gizlilik içinde başladı.

9 Ocak 1979 Yeşilköy Havalimanı'nda kanlı baskını gerçekleştirdikten sonra müebbet hapse mahkum olan Muhammed Reşit ve Mehdi Muhammed adlı iki Filistinli gerilla Sağmalcılar Cezaevi'nden kaçtı.

9 Ocak 1979 Ankara'da iki tren çarpıştı. Çoğu işçi ve öğrenci olan 32 kişi öldü.

10 Ocak 1979 İran Şahı Muhammed Rıza Şah Pehlevi, ülkesini terk ederek, ailesiyle Mısır'ın [Assuan] kentine gitti.

16 Ocak 1979 Muhammed Rıza Şah Pehlevi, ailesi ile birlikte İran'ı terk ederek Mısır'a yerleşti.

29 Ocak 1979 Çin Halk Cumhuriyeti başkan yardımcısı Deng Xiaoping, Amerika Birleşik Devletleri başkanı Jimmy Carter diplomatik ilişkileri yeniden başlatan antlaşmayı imzaladılar.

30 Ocak 1979 İran hükümeti, Fransa'da sürgünde bulunan dini lider Ayetullah Humeyni'nin ülkeye geri dönmesine izin verdiklerini açıkladı.

1 Şubat 1979 Milliyet Gazetesi genel yayın yönetmeni Abdi İpekçi, suikast sonucu öldürüldü. 25 Haziran'da yakalanan saldırgan Mehmet Ali Ağca, 1980'de ölüm cezasına çarptırıldı.

1 Şubat 1979 Humeyni'yi Paris'te 14 yıllık sürgün yaşamından Tahran'a dönüşünde milyonlarca İran'lı karşıladı.

10 Şubat 1979 Hacettepe Üniversitesi Tıp Fakültesi Hastanesinde Türkiye'de ilk kez bir buçuk aylık bebeğe açık kalp ameliyatı yapıldı.

11 Şubat 1979 Milliyetçi Hareket Partisi Genel Başkanı Alparslan Türkeş "Türkiye'de sol terörün karşısında sağ terör bulunduğu iddiası asılsızdır. Tüm anarşi komünist silahlı gerilla teşkilatlarından gelmektedir. Bunun dışında sağcı denilen grupların yaptığı bazı kanunsuz hareketler vardır ki, bunlar yalnızca bir takım baskılar neticesinde karşılaşılan durumlardan olmaktadır. Bu olayları hiçbir sağ teşkilat veya parti metod olarak benimsememektedir. Sağda bir kadro yoktur. Sadece münferit olaylar vardır." dedi.

11 Şubat 1979 15 yıllık sürgün hayatından sonra ülkesine 9 gün önce dönen Ayetullah Humeyni yanlıları İran'da yönetimi ele geçirdi. Muhammed Rıza Şah Pehlevi'nin Başbakanı Bahtiyar istifa etti.

14 Şubat 1979 Türkiye, İran'daki Humeyni rejimini resmen tanıdı.

16 Şubat 1979 İran'da Humeyni karşıtları ardı ardına idam edildi.

18 Şubat 1979 Sahra Çölü'ne kar yağdı.

7 Mart 1979 İstanbul'da Taksim Meydanı'na Sular İdaresi'nin bulunduğu yere cami yapılması için "Taksim Camii Şerifi ve Külliyesini yaptırma ve Yaşatma Derneği" kuruldu.

7 Mart 1979 ABD uzay aracı Voyager 1 Jüpiter ve Uranüs'ün Satürn gibi halkalara sahip olduğunu keşfetti. Voyager 1 Jüpiter'in halkalı resimlerini dünyaya yolladı.

7 Mart 1979 İstanbul'da Taksim Meydanı'na Sular İdaresi'nin bulunduğu yere cami yapılması için "Taksim Camii Şerifi ve Külliyesini yaptırma ve Yaşatma Derneği" kuruldu.

9 Mart 1979 7 kişiyi öldürmekten sanık sağ eylemci Veli Can Oduncu 16 yıla mahkum oldu.

17 Mart 1979 İstanbul'a gelen Adalet Partisi lideri Süleyman Demirel, partililer tarafından benzin yokluğunu simgelemek için at arabalarıyla karşılandı.

21 Mart 1979 Atina Yüksek Mahkemesi aldığı kararla Türkiye'nin Kıbrıs'a yaptığı müdahalenin, Zürih Antlaşması'nın IV. maddesine göre yasal olduğunu onayladı.

23 Mart 1979 MSP eski milletvekili Halit Kahraman eroin kaçırırken Yunanistan'da yakalandı.

26 Mart 1979 ABD'nin Washington DC şehrinde 26 Mart 1979 tarihinde, Camp David Sözleşmesinde alınan kararları takiben İsrail-Mısır Barış Antlaşması Mısır Devlet Başkanı Enver Sedat ile İsrail Başbakanı Menahem Begin tarafından imzalandı. ABD Başkanı Jimmy Carter da tanık olarak anlaşmaya imza attı.

29 Mart 1979 Uganda'da İdi Amin rejimi askeri darbeyle devrildi. İdi Amin kaçtı.

31 Mart 1979 Malta'daki son İngiliz birlikleri de adadan çekildi.

1 Nisan 1979 Balıkçılar 1 Nisan gününü Balık Bayramı ilan etti. Kumkapı'da 2 saat içinde halka 1,5 ton balık dağıtıldı.

1 Nisan 1979 Humeyni, İran İslam Cumhuriyeti'ni ilan etti.

3 Nisan 1979 Pakistan devrik Başbakanı Zülfikar Ali Butto idam edildi.

6 Nisan 1979 Türk atlet Veli Ballı, Atina'da düzenlenen uluslararası maratonda birinci oldu.

9 Nisan 1979 Türkiye'de ilk kez bir hastanın kulağına kıkırdak nakli yapıldı.

21 Nisan 1979 İstanbul Boğazı'nda Romanya bandıralı Karpati şilebi ile demir yüklü Kemal Kefeli kosteri çarpıştı. Türk gemisi battı, kaptan ile yardımcısı öldü.

23 Nisan 1979 Türkiye'nin yedi ülke ile telefon görüşmesini sağlayacak uyduyla haberleşme istasyonu hizmete girdi.

29 Nisan 1979 Süleyman Demirel, Türkiye Muhtarlar Federasyonu'nun 5. Genel Kurulu'nda "Türkiye Muhtarı" seçildi.

29 Nisan 1979 İstanbul'da 1 Mayıs günü sokağa çıkma yasağı uygulanacağı ilan edildi.

3 Mayıs 1979 Margaret Thatcher, İngiltere'nin ilk kadın başbakanı oldu.

7 Mayıs 1979 İran'ın yeni lideri Humeyni, evlenme yaşını kızlarda 13'e, erkeklerde 15'e indirdi.

19 Mayıs 1979 1 Mayıs günü sokağa çıktıkları için tutuklanan Türkiye İşçi Partisi Genel Başkanı Behice Boran ve 330 partili serbest bırakıldı.

24 Mayıs 1979 Yüzde 85'i yerli malzeme ile üretilen ilk Türk uçağı 'Mavi Işık 79-XA', Kayseri İkmal Merkezi'nde başarılı bir deneme uçuşu gerçekleştirdi.

1 Haziran 1979 Rodezya'da 90 yıl sonra ilk kez siyahların çoğunlukta olduğu bir hükümet göreve geldi.

4 Haziran 1979 105 kişinin hayatını kaybettiği Kahramanmaraş olaylarının sanığı 885 kişinin davası başladı.

18 Haziran 1979 Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği Başkanı Leonid Brejnev ve Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Jimmy Carter Viyana'da bir araya geldiler. İki başkan Stratejik silahların sınırlanması üzerine SALT II adı verilen ikinci bir anlaşma imzaladılar.

19 Haziran 1979 Yaşanan petrol sıkıntısının ardından, İstanbul’da ‘karneyle benzin’ dağıtımına başlandı.

27 Haziran 1979 Muhammed Ali, boksu bıraktığını açıkladı.

11 Temmuz 1979 Abdi İpekçi cinayetinin katil zanlısı Mehmet Ali Ağca ve Yavuz Çaylan yakalandı.

13 Temmuz 1979 Mısır'ın Ankara Büyükelçiliğini basan 4 Filistinli, bir polisle bekçiyi öldürdü ve büyükelçi ile öteki personeli rehin aldı. 14 Temmuzda elçilikten kaçmaya çalışan bir Mısırlı öldürüldü. Gerillalar, aynı gün FKÖ yetkilileriyle görüştükten sonra ikisi Türk üç rehineyi serbest bıraktı. İçişleri Bakanı Hasan Fehmi Güneş'in de bulunduğu operasyonda gerillalar, 45 saat sonra rehineleri bırakarak teslim oldular. Yargılama sonunda 23 Aralık 1980'de idama mahkûm edildiler.

16 Temmuz 1979 Saddam Hüseyin, Irak devlet başkanı oldu.

25 Temmuz 1979 Adalet partisi Genel Başkanı Süleyman Demirel "Evhama gerek yok. Milliyetçi Hareket Parti'sini kullanacak kadar kötü adam değilim" dedi.

2 Ağustos 1979 Renault ve Tofaş fabrikalarında parça yokluğundan üretim durdu.

14 Ağustos 1979 Senaryosu'nu Yılmaz Güney'in cezaevinde yazdığı ve Zeki Ökten'in yönettiği "Sürü" adlı film Locarno Film Şenliği'nde 4 ödül aldı.

22 Ağustos 1979 Cenevre Başkonsolosluğu'nda Konsolos Yardımcısı Niyazi Adalı'ya karşı suikast düzenlendi. Saldırıda 3 kişi yaralandı. Saldırıyı ASALA üstlendi.

26 Ağustos 1979 Genelkurmay Başkanı Kenan Evren, "Türk Silahlı Kuvvetleri, kendi çıkarlarını ülke bütünlüğünün üstünde görenleri bir anda yok edebilecek güce sahiptir" dedi.

27 Ağustos 1979 Hindistan'ın son genel valisi Lord Louis Mountbatten, İrlanda açıklarında demirli bulunan yatına IRA (İrlanda Cumhuriyet Ordusu) tarafından yerleştirilen bombanın patlamasıyla öldü.

25 Eylül 1979 Arjantin Devlet Başkanı Juan Peron'un eşi Eva Peron'un yaşam öyküsünü anlatan Evita müzikalinin prömiyeri, Broadway'de yapıldı.

5 Ekim 1979 Filistin Kurtuluş Örgütü lideri Yaser Arafat, Ankara'ya geldi; FKÖ temsilciliği açıldı.

11 Ekim 1979 Gazeteci Abdi İpekçi cinayeti zanlısı Mehmet Ali Ağca'nın yargılanmasına başlandı.

4 Kasım 1979 Tahran'daki ABD elçiliğini işgal eden Humeyni yanlıları, elçilik görevlilerini rehin aldı.

4 Kasım 1979 Almanya Yeşiller Partisi kuruldu.

5 Kasım 1979 Ayetullah Humeyni, ABD'yi en büyük şeytan ilan etti.

15 Kasım 1979 Yunan şilebi Evrenia ile Haydarpaşa mendireği açıklarında çarpışan Rumen tankeri İndependenta'nın infilak etmesi sonucu 51 Rumen denizci öldü.

25 Kasım 1979 Abdi İpekçi'nin katili Mehmet Ali Ağca, Kartal-Maltepe Askeri Ceza ve Tutukevi'nden kaçtı.

28 Kasım 1979 Yıldırım Aktuna Bakırköy Ruh ve Sinir Hastalıkları Hastanesi'ne başhekim oldu.

28 Kasım 1979 Vatikan Devlet Başkanı Papa Jean Paul resmi ziyaret için Türkiye'ye geldi.

30 Kasım 1979 Kurumlaşmış Irk Ayrımcılığı Suçunun Önlenmesi ve Cezalandırılması Uluslararası Sözleşmesi kabul edildi. Türkiye sözleşmeyi onaylamadı.

3 Aralık 1979 Fedai Dergisi sahibi, yazar Kemal Fedai Coşkuner, İzmir'de öldürüldü.

10 Aralık 1979 Devlet Opera ve Balesi Genel Müdürü Gürer Aykal görevinden alınmıştı. 10 Aralık günü bu göreve İsmet Kurt'un atanması üzerine Devlet Opera ve Balesi çalışanları Carmina Burana'nın sahnelenmesine katılmama kararı aldı. Kurt iki gün sonra istifa etti.

10 Aralık 1979 Rahibe Teresa Nobel Barış Ödülü’nü aldı.

12 Aralık 1979 Rodezya'nın adı Zimbabwe olarak değişti.

17 Aralık 1979 Nazım Hikmet’in eseri olan ve koreografisi Arif Melikov tarafından yapılan Ferhat ile Şirin balesi, TRT'nin Sanat Dünyası adlı programından çıkarıldı.

21 Aralık 1979 Sovyetler Birliği, Afganistan'ı işgal etti.

22 Aralık 1979 Paris'teki Türk Turizm ve Tanıtma Bürosu Müdürü Yılmaz Çolpan, uğradığı silahlı saldırıda öldürüldü. Suikastı Ermeni terör örgütü ASALA üstlendi.

23 Aralık 1979 Türk Hava Yolları'nın Trabzon adlı uçağı Samsun-Ankara seferini yaparken yoğun sis nedeniyle düştü; 39 kişi öldü.

23 Aralık 1979 Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği, Afganistan'ı işgal etti.

24 Aralık 1979 Tüm Öğretmenler Birleşme ve Dayanışma Derneği (TÖB-DER), Kahramanmaraş Katliamı'nın yıldönümünde Türkiye çapında direniş ve protesto eylemleri düzenledi. Eylemler sırasında 4 kişi öldü, 4000 kişi gözaltına alındı. Ankara Sıkıyönetim Komutanlığı TÖB-DER Genel Merkezi'ni kapattı.

24 Aralık 1979 Zeki Ökten'in yönettiği Sürü filmi Belçika Kraliyet Film Arşivi Uluslararası Seçkin Filmler Yarışması'nda Büyük Ödülü kazandı.

25 Aralık 1979 Tunceli Cumhuriyet Savcısı Mustafa Gül öldürüldü.

27 Aralık 1979 Özel eğitimli bir Sovyet birliğinin Kabil Havaalanı'nı ele geçirmesinin ardından, Kabil'deki Afgan hükümeti devrildi. Afganistan Devlet Başkanı Hafızullah Amin görevinden uzaklaştırıldı ve öldürüldü. 10 yıldan fazla sürecek iç savaş başladı. Afganistan'ın başına Babrak Karmal getirildi.

28 Aralık 1979 Kahramanmaraş Katliamı'nın yıldönümünde derse girmeme eylemine katılan 1711 öğretmen görevden alındı.