Rus besteci, orkestra şefi, piyanist Sergey Rahmaninov, 20. yüzyılın en büyük piyanist ve bestecilerinden birisidir. Rus romantizminin son büyük bestecisi unvanını taşır.

Sergey Rahmaninov, 1 Nisan 1873 tarihinde Rusya'nın kuzeybatısında Novgorod şehri yakınlarındaki Semyonovo'da Tatar kökenli aristokrat bir ailenin beşinci çocuğu olarak doğmuştur. Ordudan emekli bir subay olan babası ve bir generalin kızı olan annesi amatör olarak müzikle uğraşmışlardır. Oğullarını da bu yönde yetiştirmişlerdir. Ailece daha sonra Sankt-Peterburg'a taşındı. Sergey Rahmaninov, burada konservatuvara başladı.

Ancak St. Petersburg'daki difteri salgınında kızkardeşi Sofiya'nın ölmesinden sonra anne ve babası boşanınca Sergey Rahmaninov, bu olaya tepkisini okuldaki tüm derslerinden kalarak göstermiştir. Bunun üzerine 1885 yılında Moskova Konservatuvarı'na girmek üzere Moskova'ya gönderilen ve sert bir öğretmen olan Nikolay Zverev'in evine yerleştirilen Sergey Rahmaninov, bu evde diğer öğrenciler ile birlikte yoğun bir tempoda çalışmıştır. Burada Nikolay Zverev'in müzisyen arkadaşları ile tanışma fırsatı bulmuştur. Yine burada Peter İlyiç Çaykovski ile tanışması ve öğütler alması ona yeni ufuklar açmıştır.

Aşırı disiplinden hoşlanmadığı için Nikolay Zverev ile geçinemeyen Sergey Rahmaninov, beste yapabilmek için kendisine özel bir oda istediği için evden kovulmuştur. Sonrasında Moskova yakınlarındaki bir akrabalarının yanına taşınarak daha rahat bir ortama kavuşan Sergey Rahmaninov, çalışmalarına Franz Liszt'in öğrencilerinden olan kuzeni Siloti ile burada devam etmiştir.

Sergey Rahmaninov, 19 yaşında iken yazdığı Do diyez minör prelü ile dikkatleri üstüne çekti. Bu eser, piyano edebiyatının en çok çalınan eserlerinden birisi olarak anılmaktadır.

Sergey Rahmaninov, konservatuvardan mezuniyet projesi olarak Puşkin'in Çingeneler Şiiri üzerine bestelediği tek sahnelik operası olan Aleko'yu yazdı ve birincilikle 1891 yılında mezun oldu. Mezuniyet sonrasında iki yıl öğretmenlik yaparak geçimini sağladı.

İlk bestelerine yönelik eleştirilerle bağlantılı olarak sıkıntılı ve zorlu bir süreç yaşayan Sergey Rahmaninov, bu süre zarfında geçici bir süre için zengin bir iş insanının özel operasında yardımcı şef olarak orkestra şefliği yapmıştır.

1900'de Dr. Nikolai Dahl adlı hipnozcudan 3 ay boyunca terapi gördükten sonra yeniden besteciliğe dönmüş ve İkinci Piyano Konçertosunu yazmıştır. Rahmaninov, doktoruna ithaf ettiği bu eseri Moskova Filarmonisi'nin konserinde çalarak besteci-yorumcu kimliğini tanıtmıştır.

Sergey Rahmaninov, 1902 yılında kuzeni Natalia Alexandrovna Satina ile evlendi. İsviçre'de geçirdikleri balayı sırasında 12 Şarkıyı besteledi. Tatiana Rachmaninova (d.1907), Irina Rachmaninova (d.1903) adlarında iki kızı vardı.

Balayından sonra Rusya'ya döndüğünde ardı ardına eserler bestelemiş ve eserleri 1904'te şef olarak çalışmaya başladığı Bolşoy Tiyatrosunda seslendirilmiştir.

Sergey Rahmaninov, Bolşoy Balesi'nde orkestra şefliği yapmakta iken 1905 Devrimi gerçekleşmiştir. Ülkenin siyasi koşullarının özgürce beste yapmasını önlediğini hissedince 1906 yılının Kasım ayında ikinci vatanı kabul ettiği Almanya'nın Dresden kentine gitti. Mi Minör İkinci Senfoni (1907), Birinci Piyano Sonatı, Re Minör Üçüncü Piyano Konçertosu (1909), Ölüler Adası adlı senfonik şiirini (1909) ve eserlerini bu dönemde bestelemiştir.

Sergey Rahmaninov, 1909 yılında yeni eseri 3. Piyano Konçertosu ve diğer eserlerini seslendirmek üzere Gustav Mahler ve Walter Damroch ile ABD’ye gitmiştir. ABD turnesi için özel olarak bestelediği 3. Piyano Konçertosu’nu New York Senfoni Orkestrası eşliğinde başarıyla icra eden sanatçı, Boston Senfoni Orkestrası’ndan sürekli şef olma önerisi almış, fakat Rusya'da getirildiği yeni görevden ötürü bu öneriyi kabul edemeyerek 1910 yılının Şubat ayında Rusya’ya dönmüştür.

Sergey Rachmaninov, Rusya'da Moskova ve St. Petersburg konservatuvarları da dahil olmak üzere ülkedeki tüm müzik okullarını yöneten Rus Kraliyet Müzik Topluluğu'nun başkanı olarak görevlendirildi. Küçük yöresel okulları geliştirmeye odaklanan sanatçı, Kiev'de önemli bir okul kurmuştur. Bunun yanı sıra Moskova Filarmoni Orkestrasını da yönetmiş ve beste yapmayı sürdürmüştür.

1917 yılındaki (Ekim Devrimi) Bolşevik Devrimi’nden 2 ay sonra, Sergey Rachmaninov, "burjuva tarzında müzik" olarak nitelenip aşağılanmış ve bu nedenle İskandinavya'daki bir konser turnesine çıkarak Rusya'yı ailesiyle birlikte terk etmiştir. Bir süre İsveç ve Norveç'te konser piyanisti olarak yaşadıktan sonra Kasım 1918'de ABD'ye gitmiş, eşiyle birlikte 1 Şubat 1943 tarihinde ABD vatandaşlığına geçmiştir.

ABD'de özgün yapıtlar üretemeyen Sergey Rahmaninov, eski yapıtlarını gözden geçirip yeniden yazmış ve kariyerine bir konser piyanisti olarak devam etmiştir. ABD'de kendisine ün getiren konser dizilerine başlamış ve albümler çıkartmıştır. Amerika, Avrupa, Kanada ve Küba'da konserler vermiş ve kısa zamanda maddi servetini arttırmıştır.

1926'da Dresden'de geçirdiği bir tatil sırasında 4. Piyano Konçertosu'nu yazmıştır.

1934 yılında bestelediği Paganini’nin Bir Teması Üzerine Rapsodi, en çok çalınan eserlerinden biri olmuştur. 1936'da yazdığı La Minör Üçüncü Senfonisi yurdun, ayrılığın hüznünü taşıyan eserlerinden birisidir. Aynı yıllarda, Bolşeviklerce, rejime yaptığı eleştirilerden ötürü Rahmaninov'un eserlerinin Rusya'da çalınması yasaklanmıştır.

Kızları için Paris'te bir yayınevi kuran Sergey Rahmaninov, yazlarını da yine Paris'te geçirmiştir. 1931 yılında Rus göçmenlerle birlikte Paris'te bir müzik okulu açılmasına katkıda bulunan Rahmaninov'un adı daha sonra bu okula verilmiştir (Rahmaninov Konservatuvarı).

Konser piyanistliği kendisine beste yapacak zaman bırakmadığından neredeyse 10 yıl boyunca hiçbir şey besteleyememiştir. 1918 - 1943 arasında sadece 6 yeni eser tamamlayabilen Sergey Rahmaninov, bunu, İsviçre'de Luzern gölü kıyısında yaptırdığı ve ona Rusya'daki evini hatırlatan evinde geçirdiği zamana borçludur.

Sergey Rahmaninov, 28 Mart 1943 tarihinde Beverly Hills, Kaliforniya, ABD'de 70 yaşında kanser nedeniyle ölmüştür.

Rahmaninov'un en meşhur eseri, çok sayıda film müziğinde ve "All by Myself" adlı sevilen şarkıda kullanılan 2. Piyano Konçertosu'dur.

Kaynak:Biyografiler.com