Fehim Paşa, Abdülhamit II Dönemi'nde Osmanlı İmparatorluğu'nda görev alan Umur-u Hafiye yöneticisidir.

Fehim Paşa, 1873 yılında İstanbul'da doğmuştur. Abdülhamit II'in esvapçıbaşısı olan İsmet bey'in en büyük oğludur. Fehim Paşa'nın babası, aynı zamanda Abdülhamit II'in süt kardeşidir. Abdülhamit II tahta çıktıktan sonra Abdülhamit II tarafından, babası İsmet bey'in yanında oğulları olan Fehim Paşa ve Tarık bey de himaye altına alınmıştır. İki kardeş de Osmanlı şehzadelerinin arasında büyütülmüş ve aristokrat kesim içinde (Zadegan) sınıfı içinde değerlendirilerek 2 kardeş Harbiye'de okutuldu. Fehim Paşa kötü bir öğrenci olmasına karşın, 1894'te Harbiye'den mezun olmuştur. Ardından Abdülhamit II'nin yaverlerinden biri olmuştur.

Fehim Paşa, 1898'de paşalığa yükseltilmiş ve Umuru Hafiye teşkilatı içinde Abdülhamit II'nin istihbaratçısı olmuştur.

Fehim Paşa, öğrenciliğinde ve sonrasında çevresine adam toplayarak İstanbul'da kabadayılık, haraç toplama, tehdit ve üç tane eşi olmasına rağmen kız kaçırma olayları, kadın düşkünlüğü, metresleri, Concordia adlı sirkte çalışan Margarethe Morgan ile ilişkisi tüm İstanbul'un hatta yabancı basının diline düşmesine hatta karşın bu hareketleri sürekli örtbas edilmekteydi.

Diğer bir meselede Fehim Paşa'nın kendisi ve adamlarının Deli Fuad Paşa ve çerkes korumalarıyla olan rekabetidir. Abdülhamit II'ye muhalif Deli Fuat Paşa ve adamları ile Fehim Paşa ve adamları arasında sürekli bir rekabet bulunmaktadır. Kendisine muhalif olmasına karşı Abdülhamit II, Fehim paşanın ünü ve başarıları sebebiyle ona dokunmamakta protokolde de tutmaktadır. Buna karşın kendi korumaları ile Fehim Paşa ve adamları arasında sürekli kavga vardır.

1902 yılında bu rekabet silahlı çatışmaya dönüşmüştür. Deli Fuat Paşa'nın kiraladığı Şehzadebaşı’ndaki konağında çıkan çatışmada yaralananlar ve ölenler oldu. Fehim Paşa onun sultanı devirme yolunda tertip içinde bulunduğunu iddia etti. Buna inanan Abdülhamit II Deli Fuat Paşa'yı idamla yargılatırdı verilen ceza Şam'a sürgün olarak değiştirilip rütbeleri söküldü.

Fehim Paşa bu şekilde rakiplerinden birinden daha kurtulmuş oldu. Aynı yıl Fehim Paşa 15 Aralık 1902 tarihinde çıkarılan bir irade-i seniyye ile Mirlivalıktan Ferikliğe terfi etmiş ve Sultanın gizli teşkilatının yöneticisi Serhafiye olmuştur.

Fehim Paşa'dan 1905 yılında Beyoğlu bölgesinden gelen şikayetler neticesinde bölgedeki zabıta faaliyetlerine müdahale edilmemesi kendisinden Bab-ı Ali ve sarayca istenir. 1905 yılında Avusturya ve İtalya Sefirleri kendisini tüccarlarının yasal silah ticaretini engellediğinden bahisle saraya şikayet eder ve tazminat talep edeceklerini bildirir. Ocak 1907'de Bir Ventura adlı bir Yahudi tarafından şiddet gördüğü ve darp edildiğinden bahisle Fehim Paşa önce İngiliz Sefaretine onun tarafından da saraya şikayet edilir. Fehim Paşa buna rağmen saray tarafından önemli istihbarat faaliyetlerinde bulunduğundan bahisle korunmaktadır.

O günlerde Alman bandralı bir gemiye müdahalesi, mal taşıttıran kişiyi darp ettirmesi ile Alman Büyükelçiliği'de işe dahil olur, Alman Büyükelçisi sert bir yazı ile Fehim Paşa'yı Abdülhamit II'ye e şikayet edip cezalandırılmasını talep eder. Alman elçisi sakinleştirilemez ve bu işin peşini bırakmaz netice olarak Almanya ile ilişkilerinde tehlikeye girebileceğini gören Abdülhamit II durumu bir "Gençlik hatası"na indirgese de Fehim Paşa'yı 15 Şubat 1907'de ailesi ile birlikte Bursa'ya sürgüne gönderir. Fehim Paşa'nın o sırada üç hanımı ve dört çocuğu vardır.

Bursa'ya sürgüne giden Fehim Paşa, burada da rahat durmaz. Bursa'da gözetim altında yaşasa da, ahaliyi tedirgin ederek sindirerek çevreden aldığı araziler; topladığı sokak köpeklerini kendi besili köpekleri ile dövüştürüp öldürülmelerini seyrettiği bilinir.

24 Temmuz 1908 tarihinde II. Meşrutiyet ilan edildiğinde coşkulu halk kalabalığının kendisini öldüreceğinden endişe ederek ailesi ile önce Mudanya sonra Trilye'ye kaçtı ardından Eskişehir'e kaçmak üzereyken Bursa-Yenişehir'de 3 Ağustos 1908'de ahalice tanınıp, arabasının önünü kesen bir grup tarafından linç edilerek (Taşlanarak) öldürülmüştür. Aynı zamanda onun yanında olan 3 hanımı ve 4 çocuğundan üçü o zaman 10 yaşında olan Eşref Üren'in gözleri önünde öldürülmüştür.

3 eşi olan Fehim Paşa'nın Eşref Üren (d. 1897- ö. 1984) adında oğlu ve 3 çocuğu daha vardı.

Fehim Paşa, 3 Ağustos 1908 tarihinde Yenişehir, Bursa'da 35 yaşında linç edilerek öldürülmüştür

Kaynak:Biyografiler.com