Polybius
Doğumu: MÖ 203 Kleitor, Megalopolis, Arkadya, Mora Yarımadası, Yunanistan
Ölümü: MÖ 120 Yunanistan
Tarihçi

Tarih yazımında önemli bir yere sahip olan Polybius, Helenistik Dönem'in önemli bir tarihçisi olarak tanınmaktadır.

Polybius, Milattan önce 203 yılında politikacı Lycortas'ın oğlu olarak doğmuştur. Polybios olarak da anılır. Antik Romalılar "o" harfini "u" harfiyle değiştirmişlerdir. Babası Lycortas o bölgede bulunan bağımsız şehir devletleri ve orta ve kuzeydeki şehir devletleri tarafından idare koordinasyonu için kurulmuş bir konfederasyon olan Achaea Ligi askerî gücü ve devlet idaresinde önemli rol oynamakta idi.

Polybios da babasının yanında ve onu takiben Kuzey ve orta Mora yarımadasında yaşadığı dönemde yüksek bir yönetmen olmuştur.

Tam bu sırada Roma Cumhuriyeti ile Makedonya Kralı Pirus ile 'Piros Savaşına girişmiş; Balkanlar, Atik yarımadası ve Mora yarımadası'nı eline geçirmek amacıyla Antik Romalıların saldırılarına sahne olmuştur. Achaea Ligi'ni ellerine geçiren Romalılar bu devletin önemli yöneticilerinden 1000 küsur Achea Ligi idareci asilini, bu arada Polybios'u, rehine olarak Roma'ya götürmüşlerdir.

Polybius, MÖ 168 yılında, Pydna'daki Roma'nın zaferinin ardından babası Lycortas'ın görüşleri yüzünden babası ile ve bin yunanlı ile birlikte İtalya'ya sürgün edildi. Ve Polybius bundan sonra antik Roma'da 17 yıl yaşamıştır.

MÖ 146 yılında Romalıların isyan eden Korint kentini alıp talan etmesinden sonra Polybios Mora yarımadasına dönmüştür.

Roma'da önemli politikacıları tanımış olan Polybios bu bölgenin Roma'ya bağlı olarak yönetilmesi için atanmıştır. Polybios bu bölgenin Roma'ya bağımlı olarak idare edilebilmesi için yeni politik düzenleri ortaya çıkarmış ve bunların ilk işleyişlerinde devlet idaresini üzerine almıştır.

Helenistik dönemi ayrıntılarla ele alan antik Yunan tarihçisi Polybius, Yunanca adını taşıyan 40 ciltten oluşan ama günümüze ancak ilk 4 cildi kalmış olan tarih eserinde MÖ 264 - MÖ 146 dönemindeki Akdeniz havzasındaki tarihsel gelişmeleri antik Grekler ve Romalılar görüş açısından ve evrensel tarih anlayışı ile ayrıntılı olarak incelemiştir.

Bu dönemde Polybios, Antik Roma Cumhuriyeti'nin antik dönemde Akdeniz havzası dünyasında hakim devlet olmasına doğru gelişmeleri anlatmaktadır. Bu Romalılar üstünlüğünün en zirveye eriştiği Üçüncü Pön Savaşı'nı ve şahsen katıldığı MÖ 146'da Kartaca Muharebesi ve Kartaca'nın Romalılara tarafından alınıp talan edilip harap edilişini anlatmaktadır.

Polybios'un hazırlamış olduğu tarih eseri ve bu eserinde analitik olarak ele aldığı konular, yaşadığı dönemlerden itibaren ve sonraki yüzyıllarda Antik Roma tarihi yazarlarını yakından etkilemiştir.

Özellikle bu tarih kitabında ilk defa ele alınan devlet yönetiminde kuvvetler ayrılığı prensibine göre yasama, yürütme ve yargı güçlerinin birbirinden ayrılmasını içeren "karışık anayasal" idare hakkındaki fikirleri daha sonra 18. yüzyılda Montesquieu tarafından De l'Esprit des Lois (Kanunların Ruhu) ilkesi olarak ayrıntılı olarak ifade edilmiş ve ABD Anayasası'nın hazırlanmasında kullanılmıştır.

Polybios'un tarih eserindeki siyasi anlayışı, bugün Siyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler gibi çeşitli disiplinlerde çalışma malzemesi olarak kabul edilmektedirler.

Polybius, değişik kaynaklardan öğrenildiğine göre MÖ 120 yılında 83 yaşında attan düşerek ölmüştür.

Antik Yunan'da askerî ve ticari bilginin güvenli bir şekilde iletimini sağlayabilmek için Yunanlar bazı şifreleme sistemleri geliştirdiler. Polybios damatahtası denen bir cihaz kullanarak metin şifrelemenin temellerini ortaya koydu. Polybios dama tahtasının, alfabenin harflerini içeren beşe beşlik bir ızgaradan oluştuğu bilinir. Ancak bu ızgara, kullanılan alfabenin, hatta şifrelenecek metnin içerdiği alfabe harfleri sayısına bağlı olarak istenen boyutta (n × m, n, m) tasarlanabilir. Her harf, ilki harfin bulunduğu satır ve ikincisi de sütun olmak üzere iki sayıya dönüştürülür. A için 11, B harfi için 12 ve sonraki harfler için ilgili sayılar eşleşir.

Polybius, Polybius karesi adı verilen sayı tabanlı bir şifreleme sistemi icat etti.

Polybius'a ait taş bir dikilitaş, günümüzde Polybius'un doğum yeri olduğuna inanılan, Mora Yarımadası'ndaki küçük bir kasaba olan Kleitor'da bulunmaktadır.

Kaynak:Biyografiler.com